محمدحسین نوروزی دبیر تخصصی محور حمل و نقل و ترافیک:

تهران به عنوان پایتخت کشور در حال حاضر سه نقش اساسی ملی، منطقه ای و محلی دارد. نقش ملی تهران به گونه ای است که بسیاری فعالیت های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در سطح ملی در این شهر انجام می شود. همچنین بسیاری از مبادلات تجاری کشور با کشورهای خارجی وابسته به حیات اقتصادی این شهر است. همچنین شهر تهران نقش بسیار مهم منطقه ای در استان تهران دارد. بسیاری از شاغلین شهرهای اطراف در تهران مشغول فعالیت هستند. به عبارت دیگر بسیاری از کارهای مولد اقتصادی که در استان تهران انجام می شوند، وابسته به شهر تهران هستند. بزرگترین مراکز آموزشی و درمانی در تهران مستقر شده اند که همگی نشان دهنده نقش منطقه ای تهران هستند. همچنین تهران به عنوان مرکز فعالیت برای ساکنان آن مطرح است که نقش محلی خود را ایفا می نماید.

این موارد باعث شده است که شهر تهران با جمعیت ساکن نزدیک به 9 میلیون نفر (که با احتساب سفرهای دروازه ای، جمعیت شناور آن به بیش از 11 میلیون نفر در روز می رسد) بزرگ ترین کلانشهر کشور و خاورمیانه باشد و با قریب به 19 میلیون سفر سواره در طی روز و جذب یا عبور حجم بسیار زیاد بار و کالا، قلب تپنده کشور محسوب شود. حمل و نقل یکی از نظامات عملکردی عمده چنین شهری است و وابستگی هرچه بیشتر فعالیت شهری به آن‌ها، نه تنها این سیستم‌ها را به یکی از مهم‌ترین شریان‌های حیاتی در حالت معمول تبدیل نموده است، بلکه یکی از مهم ترین ارکان مقابله با بحران های احتمالی شهر نیز تلقی می گردد؛ چرا که از یک سو تداوم حیات جامعه به‌ویژه در شرایط بحران و پس از آن به حفظ عملکرد آن‌ها بستگی دارد و از سوی دیگر آسیب دیدن این سیستم‌ها خود می‌تواند باعث وخیم‌تر شدن وضعیت بحران و اضافه شدن صدمات به‌ویژه اختلال در امر امداد و نجات و سایر فعالیت‌های مربوط به واکنش اضطراری پس از بحرانی نظیر زلزله گردد. در چنین شرایطی تاب آوری سیستم حمل و نقل یکی از ضروریات شهری مثل تهران محسوب می شود.

 تاب آوری سیستم حمل و نقل، عبارت از توانایی این سیستم در حفظ سطح سرویس مورد انتظار و یا بازیابی سطح سرویس قابل انتظار در یک بازه زمانی مشخص خصوصاً در شریانهای حیاتی است. لذا باید فعالیت های پژوهشی مرتبط با سیستم حمل و نقل علاوه بر بررسی و چاره اندیشی برای مشکلات و معضلات روزمره، به شرایط بحران نیز بپردازند و ضمن شناسایی شریان های حیاتی و سطح سرویس مورد انتظار هر کدام در شرایط وقوع بحران، چگونگی حفظ یا بازیابی آن را نیز بررسی نموده و راهکارهای مناسبی را در اختیار مدیران شهری قراردهند. با این رویکرد، و با توجه به این که تاب آوری شهری به عنوان محور ویژه دوازدهمین جشنواره پژوهش و نواوری در مدیریت شهری انتخاب شده است، در محور حمل و نقل و ترافیک نیز نگاه ویژه ای به مقوله تاب آوری سیستم حمل و نقل و فعالیت های پژوهشی مرتبط با آن معطوف خواهد شد.